Les Turitelles Altugnac Pinot Noir Pays dOc 750ml

Wino i jego tajemnice – 13 pytań „dlaczego?”, które nurtują bardziej niż korek w szyjce

W świecie wina nic nie jest oczywiste. Dlaczego gazuje? Dlaczego czasem nie fermentuje? I co z tymi siarczynami? Spokojnie, rozwikłamy to wszystko. Z lekkim żartem, ale pełnym aromatu jak dobrze oddychające Bordeaux.

1. Dlaczego wino zawiera siarczyny?

Siarczyny to konserwanty – naturalnie występujące lub dodawane, by wino się nie psuło, nie brązowiało i nie zamieniło w ocet przed czasem. To trochę jak pas bezpieczeństwa w butelce. Większość ludzi nie odczuwa ich obecności, ale osoby z astmą czy nadwrażliwością mogą mieć lekkie reakcje. W winach naturalnych siarczynów jest mniej, ale ryzyko kaprysów większe. Wybór należy do Ciebie – jak w związku: stabilność czy dzikość?

2. Dlaczego wino jest kwaśne?

Kwaśność to jeden z filarów smaku wina – obok słodyczy, goryczy i umami. Kwas winowy, jabłkowy czy cytrynowy to nie wrogowie – to naturalna część winogron. Kwaśność nadaje świeżości, równowagi i sprawia, że chce się sięgnąć po kolejny łyk. Wino bez kwasu to jak żart bez puenty – niby coś jest, ale nie bawi. Więc dziękujmy za kwas – i nie bójmy się go!

3. Dlaczego wino jest gorzkie?

Bo zawiera taniny – związki pochodzące ze skórek, pestek, szypułek i beczki. Goryczka to część charakteru, szczególnie w czerwonych winach. To jak kawa – najpierw szokuje, potem uzależnia. Gorycz w winie balansuje słodycz, tłustość i czasem... towarzystwo. I choć nie każdy ją lubi, każdy szanuje. Bo dobre wino z goryczką to jak mistrz riposty – lekko kłuje, ale zapada w pamięć.

4. Dlaczego wino jest gazowane?

Nie każde, ale niektóre – i to celowo. Prosecco, Cava, Szampan – to efekt wtórnej fermentacji, która wytwarza bąbelki. Wina musujące to osobna kategoria – pełna elegancji, świeżości i wystrzałowych toastów. Ale jeśli gazowanie pojawia się w winie spokojnym – może to być wada (np. fermentacja w butelce). Więc jeśli Twoje Bordeaux zaczęło się pienić – otwieraj ostrożnie i z podejrzeniem.

5. Dlaczego wino gazuje?

Patrz wyżej – gazowanie to albo cecha stylu, albo nieprzyjemna niespodzianka. Jeśli wino było przechowywane zbyt ciepło albo nie zakończono fermentacji, może zacząć żyć własnym życiem. Trochę jak zakwas – tylko mniej zdrowo. W winach naturalnych to się zdarza częściej. Więc jeśli lubisz spokój – trzymaj się sprawdzonych etykiet.

6. Dlaczego wino mszalne jest białe?

Nie zawsze – są też czerwone. Ale białe wybiera się częściej, bo mniej barwi obrusy, szaty liturgiczne i... zęby księdza. Wino mszalne musi być naturalne, bez dodatków i często pochodzi z certyfikowanych źródeł. Wybór białego to raczej kwestia praktyczności niż teologii. Choć przyznajmy – w kielichu wygląda lżej.

7. Dlaczego wino nie fermentuje?

Bo coś je zatrzymało – za niska temperatura, zbyt dużo siarki, brak drożdży albo zbyt wysoka zawartość alkoholu (który zabija drożdże). Czasem winogrona są zbyt ubogie w składniki odżywcze i fermentacja się „obraża”. Dla winiarza to stres jak brak internetu na urlopie. Ale dla nauki – ciekawy przypadek. Fermentacja to delikatna dama – trzeba wiedzieć, jak ją traktować.

8. Dlaczego wino zawiera siarczany?

Uwaga – nie zawiera! To mit, który warto sprostować. Siarczany (jak np. siarczan miedzi) są substancjami toksycznymi i nie występują w gotowym winie. Można je stosować pomocniczo w winnicy (np. do oprysków), ale nie trafiają do butelki. Z winem mamy do czynienia z siarczynami – to coś zupełnie innego, dopuszczonego do kontaktu z żywnością. Siarczyny = konserwacja. Siarczany = NIE.

9. Dlaczego wino jest zdrowe?

Bo zawiera przeciwutleniacze, polifenole, resweratrol – i całą masę powodów do uśmiechu. Ale tylko w umiarkowanej ilości. Czerwone wytrawne wino, szczególnie z ciemnych winogron, może wspierać serce, naczynia i ducha. Ale nie zastąpi warzyw, snu i rozsądku. Wino to nie lek – to dodatek do zdrowego stylu życia. A kieliszek dziennie? Raczej tak. Butelka? Raczej nie.

10. Dlaczego wino się odgazowuje?

Bo wypuszcza CO₂ – naturalnie powstały podczas fermentacji. W winie musującym to proces kontrolowany, ale w spokojnym – często niechciany. Można je „odgazować” przez dekantację albo potrząśnięcie (choć nie polecamy w eleganckim towarzystwie). Odgazowanie poprawia klarowność i stabilność. A czasem po prostu ratuje kieliszek przed efektem „Coli z lat 90.”

11. Dlaczego wino się chłodzi?

Bo temperatura ma znaczenie – wpływa na aromat, strukturę, odbiór. Białe chłodzimy mocniej, czerwone lekko. Musujące najlepiej schłodzone – bo nikt nie lubi ciepłego szampana (chyba że ma zamiar nim rzucać). Chłodzenie zmniejsza wyczuwalność alkoholu i zwiększa świeżość. A poza tym – zimne lepiej wygląda z kostką lodu w reklamie. (Choć w prawdziwym życiu tego NIE rób.)

12. Dlaczego wino się leżakuje?

Bo czas to najlepszy przyprawnik winiarski. Leżakowanie pozwala winu dojrzeć, złagodnieć, zharmonizować taniny i aromaty. Czerwone wino w beczce – to jak poezja dojrzewająca w dębie. Ale nie każde wino się do tego nadaje. Większość jest stworzona do picia młodo. Leżakowanie? Dla tych, co umieją czekać.

13. Dlaczego wino nie jest wegańskie?

Bo do klarowania wina używa się czasem białek jaj, rybich pęcherzy lub żelatyny. Choć nikt nie dodaje ich „do smaku”, ślad może pozostać. Dobra wiadomość: coraz więcej win jest certyfikowanych jako wegańskie – i nie trzeba szukać ich w sekcji „eko-hipsterskiej”. Po prostu czytaj etykiety. Albo zapytaj nas – znamy swoje butelki jak własną piwniczkę.

Podsumowanie: Wino nie pyta „dlaczego?” – ono odpowiada

I choć każde „dlaczego?” może prowadzić do filozofii, dobrze czasem po prostu nalać sobie kieliszek i stwierdzić: „bo lubię”. A jeśli chcesz wiedzieć więcej – Darwina.pl stoi otworem, z całą wiedzą, smakiem i etykietą. Na zdrowie – i na jeszcze więcej pytań!

Wytrawność, a zawartość cukru w winie

W świecie wina jednym z kluczowych czynników określających jego charakterystykę jest poziom słodyczy. Od wytrawnych po słodkie, wina różnią się nie tylko smakiem, ale także zawartością cukru. Wybór odpowiedniego wina może być kluczowy dla satysfakcji degustatora, dlatego zrozumienie związku między wytrawnością a
zawartością cukru w winie jest istotne dla każdego miłośnika tego trunku. Cukier jest jednym ze źródeł energii, z którego mogą korzystać organizmy żywe. Tą jedną z najbardziej podstawowych cząsteczek węglowodanów nazywamy glukozą, lub też z powodu występowania m.in. w winogronach – cukrem gronowym. Winogrona jako owoce wraz z dojrzewaniem produkują coraz więcej tegoż. Im bardziej dojrzałe winogrono podczas zbioru, tym więcej dostępnych opcji ma winiarz.
Wytrawność wina odnosi się do stopnia, w jakim wina są wytrawne, czyli zawierają niewiele lub żadnego cukru pozostałego po fermentacji. Wino wytrawne charakteryzuje się równowagą między kwasowością a słodyczą, zazwyczaj wyrażoną w skali od całkowicie wytrawnego do bardzo słodkiego. Stopień wytrawności może być decydujący dla ostatecznego smaku wina oraz jego zastosowania — od idealnego uzupełnienia potrawy do delektowania się nim samym. Zawartość cukru w winie jest bezpośrednio powiązana z procesem fermentacji.
Podczas fermentacji drożdże przekształcają cukry zawarte w winogronach w alkohol i dwutlenek węgla. W przypadku win wytrawnych drożdże przerabiają prawie cały cukier, pozostawiając wino z niską zawartością resztkowego cukru. Wina półwytrawne zawierają trochę więcej cukru, podczas gdy wina półsłodkie i słodkie mają znaczną ilość nieskonwertowanego cukru, co nadaje im słodszy smak. Co prawda nie tylko wytrawność decyduje o tym jak finalnie smakuje wino, ale dzisiaj na niej postaramy się skoncentrować.
Dzięki unijnym przepisom zakłada się, że wino wytrawne może zawierać do 4 g cukrów resztkowych na LITR (jest to o tyle istotna informacja, że osoba będąca na diecie ketogenicznej, lowcarb, czy też diabetyk nawet spożywając całą butelkę, przyjmuje tylko 3 g węglowodanów), w wyjątkowych wypadkach podwyższonej kwasowości do 9 g/L. Podobny przypadek ruchomej granicy, bowiem te same przepisy określają winem półwytrawnym takie, zawierające do 12 g/L cukrów resztkowych, lub w przypadku podwyższonej kwasowości nawet do 18 g/L. Na szczęście granica między półsłodkim a słodkim nie jest taka skomplikowana i wynosi 45 g/L. To tyle w przypadku win spokojnych. Oznaczenie poziomu cukru zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem, nie jest obowiązkowe. Co innego przypadku win musujących, gdzie nie tylko prawo z góry nakreśla, iż oznaczenie wytrawności musi się na etykiecie znajdować, jak również sugeruje inne przedziały zawartości cukrów dla konkretnych oznaczeń.

Zawartość cukrów w winach musujących z podziałem na wytrawność:

• brut nature (do 3 g zawartości, o ile nie było dodanego cukru do refermentacji)
• extra brut (do 6 g)
• brut (do 12 g)
• dry (12-17g)
• dry/sec (17-32g)
• medium-dry/demi-sec (32-50g)
• sweet/doux (powyżej 50 g)

Polecane, sprawdzone i niekwaśne

Na początek przygody z winem wytrawnym polecamy pewniaki, które są przyjemnie wyważone, a nie kwaśne: 

1. Zacznij od czerwonych win i konicznie Primitivo z południa Włoch. Polacy uwielbiają to grono, masowo wracają po więcej. 
2. Zapoznaj się z Pinot Noir, te z USA są niezwykle soczyste. W naszej ofercie znajdziecie perełkę za jedyne 32,90 zł, jest to rumuńskie Calusari Pinot Noir. Dobry stosunek jakości do ceny.  Tanio!
3. Spróbuj Merlota, może to być południe Francji np. Chai dOeuvre by Vellas Merlot, ale te najbardziej znane znajdziecie w Bordeaux.  
4. Odkryj niebeczkowane Tempranillo — Pasion Brava idealnie wpasuje się delikatną budową i gładkimi taninami. Wino sprawdzi się solo jak i z różnymi przekąskami w postaci deski serów oraz wędlin. 
5. Doświadczaj win z podsuszanych winogron Amarone, Valpolicella Ripasso, Z niższej półki cenowej polecamy Passo del Sud Appasimento.