Wina i regiony winiarskie Grecji
Grecja jest jednym z najstarszych regionów winiarskich na świecie i jednym z pierwszych terytoriów winiarskich w Europie. Najstarsze dowody greckiego wina datuje się na 6500 lat temu. Wino greckie cieszyło się szczególnie dużym prestiżem we Włoszech w okresie Cesarstwa Rzymskiego.
To starożytni Grecy wprowadzili winorośle z gatunku Vitis vinifera i produkowali wino w swoich licznych koloniach we Włoszech, na Sycylii, w południowej Francji, i Hiszpanii.
W 1937 roku greckie Ministerstwo Rolnictwa utworzyło Instytut Wina. W latach 1981 - 1982 r. czyli zaraz po wejściu do Unii Europejskiej, Grecja uchwaliła prawa dotyczące apelacji na wzór tych we Francji.
Retsina - flagowe wino greckie
Retsini to po grecku - żywica. W latach 60-tych Retsina "stała się" narodowym napojem. Wraz z szybko rozwijającą się turystyką Retsina zaczęła być kojarzona na całym świecie z greckim winem. Legenda ludowa głosi, ze Retsina to wino leżakowane w beczkach sosnowych, dzięki czemu lepiej się ono przechowuje nie przechodząc utleniania octowego, oraz uzyskuje orzeźwiający w gorące dni posmak żywicy sosnowej. Prawda jest jednak odrobinę inna. Gliniane amfory w których przechowywano kiedyś wino miały pokrywy uszczelniane żywicą uzyskiwaną z niskopiennych drzew iglastych. Żywica ta zawsze dostawała się do wina zmieniając jego charakter. Dziś do produkcji Retsiny leżakowanej w inoxowych kadziach po prostu dodaje się oleju uzyskiwanego z żywicy tych samych gatunków lokalnych iglaków, dzięki czemu możemy rozkoszować się smakiem takim jak 2000 lat temu. Retsina moze być produkowana z wielu szczepów winnych, ale najczęściej powstaje z Roditis, Savatiano i Assyrtiko.
Podział jakościowy win greckich
Tak jak w wiekszości krajów winiarskich, równiez w Grecji wyróżniamy:
- Wina jakościowe - Protected Geographical Origins (PDO) o najwyższej jakości.
- Wina Regionalne - Protected Geographical Identification (PGI).
- Wina stołowe - Epitrapezios Oinos, czyli vin de table.
Lista regionów i apelacji w Grecji
1. Północna Grecja - Northern Greece
Tracja
- Thrace PGI
Macedonia
- Central Macedonia
- Western Macedonia
- Amyndeo PDO
- Naoussa PDO
- Goumenissa PDO
- Pangeon PGI
- Drama PGI
- Agora PGI
- Epanomi PGI
- Athos PGI
- Agioritikos PGI
- Cotes de Meliton PGI
Epirus
- Epirus PDO
- Zitsa PDO
- Metsovo PDI
Thessalia
- Thessaly PGI
- Anchialos PDO
- Messenikola PDO
- Rapsani PDO
2. Centralna Grecja - Central Greece
- Attica, PGI
- Chalkida PDO
- Evia
- Athens
3. Wyspy Egejskie - Aegean Islands
- Santorini PDO
- Samos PDO
- Cyclades PGI
- Limnos PDO
- Chios PGI
- Lesbos PDO
- Paros PDO
- Limnos PDO
- Rhodes PDO
- Muscat de Rhodes PDO
- Crete PGI
- Archanes PGI
- Dafnes PDO
- Peza PDO
- Sitia PDO
- Candia PDO
4. Południowa Grecja - Southern Greece
Peloponez
- Peloponnese PGI
- Muscat de Patras PDO
- Muscat de Rio Patras PDO
- Mavrodaphne de Patras PDO
- Mantinia PDO
- Nemea PDO
- Monemvasia-Malvasia PDO
- Achaia PGI
- Ilia PGI
- Mesenia PDO
5. Wyspy Jońskie - Ionian Islands
- Kefalonia PGI
- Mavrodaphne de Kefalonia PDO
- Muscat de Kefalonia PDO
- Robola de Kefalonia PDO
- Corfu PGI (Karkyra)
- Zakynthos PGI
- Lefkada PGI
- Paxi
Podziękowania dla Pana Krystiana Sakasa, znakomitego sommeliera SSP, absolwenta WSET level 3 Advanced i znawcę win greckich, za pomoc w opracowaniu powyższego tekstu.