PolskiMERLOT
Odmiana: czerwona
Występowanie: praktycznie wszędzie
Smak: delikatne, miłe i przyjemne
Stary poczciwy merlot - łaskawy jest, nie zazdrości, nie szuka poklasku, nie unosi się pychą. Jego wielka przewaga nad innymi szczepami polega głównie na umiejętności dogadania się z każdą winoroślą. Jest delikatny, ma niską zawartość tanin i dosyć niską kwasowość, przez co idealnie uzupełnia bardziej osobliwych albo temperamentnych kolegów po fachu, nie ograniczając się jedynie to tych z bordoskiej trójcy. We Włoszech współtworzy Supert Toscany wraz z Sangiovese, na Węgrzech wchodzi w skład Bikaverów, dogaduje się ze wszystkimi od Chile, przez Izrael, po Japonię. Dzisiaj znany na całym świecie, zaczynał w dobrze sytuowanej rodzinie zamieszkującej okolice Bordeaux w 2giej poł. XVIII wieku. Po obydwu stronach Garonny współtworzy wielkie wina, chociaż nieco bardziej angażuje się na prawym brzegu. W szczególności upodobał sobie Château Pétrus, gdzie działalność praktycznie prowadzi w pojedynkę [więcej o przygodach merlot w Bordeaux tutaj]. W związku z ogromnymi sukcesami odniesionymi we Francji, ponad wiek temu, postanowił sprawdzić się również na innych ziemiach, z czego największy ślad pozostawił w USA. Tam dobrze się czuł i ewidentnie był uwielbiany przez lokalną ludność. Do dziś cieszy się względnym powodzeniem, chociaż jeszcze 10 lat temu przeżywał regres popularności. Wszystko przez film “Bezdroża”, którego główny bohater nie przepadał za smakiem merlot, czemu dał wydźwięk szczególnie wypowiadając kwestię: “If anyone orders merlot, I’m leaving. I am not drinking any fucking merlot!”. Osobliwe przygody przeżywał również w Chile, o czym możecie przeczytać tu.
Ciekawostka: nazwa “merlot” najprawdopodobniej pochodzi od francuskiej nazwy kosa zwyczajnego “merle”, którego albo ciemne upierzenie z niebieskimi refleksami przypominało wygląd winorośli albo, który ze szczególnym uwielbieniem podjadał grona akurat merlot.
PINOT GRIS
Odmiana: biała
Występowanie: Włochy, USA, Niemcy, Nowa Zelandia, Francja
Smak: aksamitne, świeże, owocowe
Pinot grigio wiedzie bardzo bogaty żywot. W świadomości większości podwójny, dla wtajemniczonych potrójny, a kiedyś nawet poczwórny. Ale po kolei. Pinot gris jest mutacją winorośli pinot noir - na tyle podobną, że różni je od siebie jedynie wnętrze grona, w przypadku pinot gris delikatnie jaśniejsze, co jest zaznaczone również w nazwie - wspólna część “pinot” oznacza szyszkę, natomiast “gris”, szarość. Tak jak wspomniane powyżej grona, to również pochodzi z Francji, konkretnie z Burgundii, gdzie było znane pod nazwą “Fromenteau”. Na szczęście każdy ma wpływ na swój los, czego dowodem może być zyskanie popularności nie w miejscu “urodzenia”, a w znajdującej się nieopodal Alzacji. Dopiero w tym regionie pinot gris zyskało należyte uznanie. W czasach, gdy walczyło o miejsce w kanonie winorośli, pokazało również swój temperament. Udowodniło, że jest w stanie stworzyć wina pełne, bogate, o lekkiej ostrości. W tamtych stronach zyskało miano pełnego, o ostrych akcentach. Gdy już dowiodło swego, postanowiło wyjechać odpocząć, do pobliskich Włoch. Na tyle gronom odpoczynek się spodobał, że częściowo się tam zadomowiły na dobre, przybierając lekko zmienione imię pinot griogio. Ponieważ było na wakacjach i nie musiało już niczego udowadniać, to włoskie wina są delikatniejsze, o większej aksamitności i nieco wyższym poziomie kwasowości, idealnie komponującym się ze spragnionym upałem. Przybieranie nowych imion najwyraźniej okazało się świetną rozrywką dla tego szczepu, bo po wylądowaniu na Węgrzech, był znany pod nazwą szürkebarát. Przez chwilę nawet chciał być współtwórcą tokaji, ale na szczęście się rozmyślił. Po tym nienajlepszym pomyśle, postanowił sprawdzić się w Niemczech! Tutaj zdecydowanie lepiej sobie poradził, bo w pełni zaakceptowany, przyjął pseudonim artystyczny Grauburgunder. Z nową dozą pokory, ale bez większego spięcia, tworzy wina wytrawne, dość delikatne z wyczuwalną kwasowością. Jako jedna z niewielu roślin, pinot gris pozostało wierne swoim różnym nazwom. I chociaż dzisiaj jest znane na całym świecie i cieszy się godną pozazdroszczenia popularnością, to wszyscy wiedzą, że pinot gris to nie to samo co pinot grigio i na pewno nie to samo co Grauburgunder. To bardzo miło z jego strony.
Ciekawostka: Lady Gaga, nazwała piosenkę “Grigio Girls” mając na myśli właśnie m.in. wino z gron pinot gris.
SYRAH (SHIRAZ)
Odmiana: czerwona
Występowanie: Australia!, Francja, Stany Zjednoczone, Nowa Zelandia, Włochy, Hiszpania, Argentyna
Smak: wyraźne aromaty porzeczkowe, lekka perlistość i charakterystyczna tanina.
Początki historii winorośli Syrah zaczynają się w Dolinie Rodanu, w południowej Francji. Rozpoznano w niej unikatową głębię koloru i wysoki poziom tanin, przez co najczęściej była używana do blendów. Nikt nie powinien się skarżyć na bycie współtwórcą świetności takich wspaniałych win jak Châteauneuf-du-Pape, ale Syrah - jak każda gwiazda - zabiegała o uwagę w większej mierze poświęconą sobie. Dopiero apelacja Hermitage AOC dała Syrah to, na co zasługiwała. Lecz ta, znudzona konwenansami starego świata, postanowiła podbić nowe ziemie i tam zdobyć uznanie, o jakim nawet Cabernetowi się nie śniło. Nowe początki - nowy image; po przyjeździe do Australii, syrah zmieniła nazwę na shiraz i tak, na przełomie wieków zaczęła się dla niej nowa era. Australijskie warunki znacznie bardziej jej odpowiadały. Odkryła w sobie nowe gamy smaków - ciemna czekolada, biały pieprz i nieco większa stanowczość. Dopiero tutaj zaczęła święcić triumfy solo i wydawać wina z możliwością wieloletniego starzenia. Często jednak wchodzi w kompilacje smakowe, szczególnie z Grenache i Mourvedre. We trójkę winorośle stały się na tyle lubiane, że stworzyły zespół szeroko rozpoznawalny pod nazwą GSM. Dziś shiraz należy do jednych z najważniejszych winorośli na świecie, w której łaski stara się wejść niejedna kraina. Jednak jej ukochanym miejscem pozostała Australia. Gdyby ktokolwiek wiedział jak wygląda, shiraz na pewno widniałaby na australijskich znaczkach pocztowych, zaraz obok królowej.
Ciekawostka: Ten szczep występuje pod ponad 72 innymi nazwami.
GRUNER VELTLINER
Odmiana: biała
Występowanie: głównie Austria; Czechy, Słowacja
Smak: lekka kwasowość, biały pieprz, perlistość
Gruner jest młody, konkretny, wie czego chce, chociaż jeszcze wszystkiego co jest mu pisane nie osiągnął. W przeciwieństwie do starszych kolegów i koleżanek, moc wielkich przygód dopiero przed nim. Dziś, żadna inna winorośl w Austrii nie jest dla niego konkurencją. Z przyjemnością jest podawany jako młode, niezobowiązujące wino idealne na letnie wieczory, ale tworzy również wina do wieloletniego starzenia, jakością przewyższające nawet niektóre francuskie Burgundy. W niewielkich ilościach, poleca się do wina musującego. Opanowując każdy zakątek Austrii, postanowił w końcu zwiedzić świat. Na razie aklimatyzuje się w Czechach i na Słowacji, ale zagląda również na Węgry, Nową Zelandię i do Włoch. O dziwo jedną z największych trudności z jaką się spotkała ta winorośl na tle międzynarodowym, to trudność w wypowiadaniu jej nazwy: “Gruner Veltliner”. W latach 30-stych zmieniał już nazwę z “Weißgipfler”, ale najwyraźniej nie jest to dostateczne ułatwienie, więc dzisiaj przyzwyczaja się do reagowania na “Groovy”. Głównie przy dźwiękach “The 59th Street Bridge Song” Simona & Garfunkela.
Jedna z przyczyn przez które gruner jest tak pożądany, to ogromny talent do dostosowywania się do potraw. Zrównoważona, acz wyczuwalna kwasowość, wyraźny podział na warstwy smakowe, lekka mineralność i subtelna ostrość sprawiają, że znajdzie nić porozumienie praktycznie z każdym daniem - nie tylko tym zazwyczaj parowanym z białym winem. W rodzinnych stronach, gruner podawany bywa również np. ze sznyclem wołowym.
Ciekawostka: Winorośl St. Georgener Rebe (ojciec grunera), jeden z ostatnich egzemplarzy na świecie, podejrzewany o bycie 500-letnią winoroślą, w lutym 2011 roku został dotkliwie zwandalizowany. Od tamtej pory rząd Austrii objął go ochroną narodową, przekształcając w pomnik natury.
